Trung tâm trọng tài Thương mại và Đầu tư Việt Nam ...
TRÌNH TỰ, THỦ TỤC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP BẰNG TỐ TỤNG TRỌNG TÀI TẠI VTIAC
Trọng tài là phương thức giải quyết tranh chấp thương mại thay thế cho tòa án, do các bên thỏa thuận lựa chọn. Hiện nay, trọng tài được pháp luật trong nước và quốc tế công nhận rộng rãi bởi tính hiệu quả của phương thức này. Ở Việt Nam, pháp luật về trọng tài được quy định tại Luật Trọng tài thương mại 2010 và các văn bản pháp luật liên quan.
Trung tâm trọng tài Thương mại và Đầu tư Việt Nam (VTIAC) là trung tâm trọng tài được thành lập theo pháp luật Việt Nam, là tổ chức phi chính phủ có chức năng giải quyết các tranh chấp bằng trọng tài thương mại và hòa giải thương mại. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp bằng tố tụng trọng tài tại VTIAC được thực hiện như sau:
Bước 1. Nộp đơn khởi kiện
Nguyên đơn gửi đơn khởi kiện và nộp phí trọng tài đến VTIAC, kèm theo Đơn khởi kiện phải có thỏa thuận trọng tài, bản chính hoặc bản sao các tài liệu có liên quan. Nội dung đơn khởi kiện gồm có: a. Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện; b. Tên, địa chỉ của các bên; c. Tên, địa chỉ của người làm chứng, nếu có; d. Tóm tắt nội dung vụ tranh chấp; đ. Cơ sở và chứng cứ khởi kiện, nếu có; e. Các yêu cầu cụ thể của nguyên đơn và giá trị vụ tranh chấp; g. Tên của người được nguyên đơn chọn làm Trọng tài viên từ Danh sách Trọng tài viên của VTIAC hoặc đề nghị Chủ tịch VTIAC chỉ định Trọng tài viên.
Bước 2. Thông báo Đơn khởi kiện
Trong trường hợp các bên không có thỏa thuận khác, trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày VTIAC nhận được Đơn khởi kiện của Nguyên đơn, các tài liệu kèm theo và chứng từ nộp phí trọng tài, VTIAC gửi cho Nguyên đơn Thông báo thụ lý vụ kiện. Đồng thời, VTIAC gửi cho Bị đơn Thông báo thụ lý vụ kiện, bản sao Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn, tên Trọng tài viên mà Nguyên đơn chọn hoặc Chủ tịch VTIAC chỉ định, Danh sách Trọng tài viên của VTIAC, QTTT và Biểu phí trọng tài của VTIAC. VTIAC cũng gửi cho Trọng tài viên của Nguyên đơn bản sao Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn.
Bước 3. Bị đơn gửi bản tự bảo vệ/Đơn kiện lại – Thành lập Hội đồng trọng tài
3.1. Bị đơn gửi bản tự bảo vệ/Đơn kiện lại nguyên đơn
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn do VTIAC gửi, Bị đơn phải gửi cho VTIAC Bản tự bảo vệ, VTIAC có thể gia hạn căn cứ vào tình tiết cụ thể của vụ việc nhưng không được quá 60 ngày kể từ ngày Bị đơn nhận được Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn do VTIAC gửi. Nội dung bản tự bảo vệ của bị đơn và các tài liệu kèm theo tuân thủ theo quy định tại QTTT.
Bị đơn có quyền kiện lại Nguyên đơn về những vấn đề có liên quan đến vụ tranh chấp. Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo phải được gửi cho VTIAC vào cùng thời điểm gửi Bản tự bảo vệ.
3.2. Thành lập Hội đồng trọng tài
* Nếu thỏa thuận trọng tài quy định HĐTT chỉ gồm 1 Trọng tài viên:
Trường hợp các bên thỏa thuận vụ tranh chấp do Trọng tài viên duy nhất giải quyết nhưng không thống nhất chọn được Trọng tài viên trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày bị đơn nhận được Đơn khởi kiện, thì trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày hết thời hạn này, Chủ tịch VTIAC sẽ chỉ định Trọng tài viên duy nhất.
* Nếu thỏa thuận trọng tài quy định HĐTT gồm 3 Trọng tài viên:
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được Đơn Khởi kiện của Nguyên đơn và các tài liệu kèm theo do VTIAC gửi đến, Bị đơn phải thông báo cho VTIAC biết tên của người được Bị đơn chọn làm Trọng tài viên từ Danh sách Trọng tài viên của VTIAC hoặc đề nghị Chủ tịch VTIAC chỉ định một Trọng tài viên. Nếu Bị đơn không chọn Trọng tài viên hoặc không đề nghị Chủ tịch VTIAC chỉ định Trọng tài viên, thì trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn quy định, Chủ tịch VTIAC chỉ định một Trọng tài viên cho Bị đơn.
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày Trọng tài viên của Bị đơn nhận được thông báo được chọn hoặc được chỉ định làm Trọng tài viên, Trọng tài viên của Bị đơn phải liên lạc với Trọng tài viên của Nguyên đơn để bầu trọng tài viên thứ ba làm Chủ tịch HĐTT và hai Trọng tài viên này phải thông báo cho VTIAC biết. Hết thời hạn 15 ngày quy định mà VTIAC không nhận được thông báo bầu Chủ tịch HĐTT hoặc thông báo về việc bầu Chủ tịch HĐTT không thực hiện được thì trong thời hạn 07 ngày làm việc tiếp theo Chủ tịch VTIAC chỉ định Chủ tịch HĐTT.
Bước 4. Thông báo cho Nguyên đơn và Trọng tài viên
Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày VTIAC nhận được Bản tự bảo vệ/ Đơn kiện lại nguyên đơn và các tài liệu kèm theo của Bị đơn, VTIAC gửi Bản tự bảo vệ/ Đơn kiện lại nguyên đơn và các tài liệu kèm theo của Bị đơn cho Nguyên đơn và các thành viên HĐTT. Thủ tục giải quyết Đơn kiện lại được tiến hành như thủ tục giải quyết Đơn khởi kiện của Nguyên đơn.
Bước 5. Nguyên đơn gửi bản tự bảo vệ
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo do VTIAC gửi, Nguyên đơn phải gửi cho VTIAC Bản tự bảo vệ của Nguyên đơn. Theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, thời hạn gửi Bản tự bảo vệ của Nguyên đơn có thể được VTIAC gia hạn căn cứ vào tình tiết cụ thể của vụ việc nhưng không được quá 60 ngày kể từ ngày Nguyên đơn nhận được Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo của Bị đơn do VTIAC gửi. Yêu cầu gia hạn phải được lập bằng văn bản và gửi cho VTIAC trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Nguyên đơn nhận được Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo của Bị đơn do VTIAC gửi.
Bước 6. Hội đồng trọng tài rà soát thỏa thuận trọng tài
Trước khi xem xét nội dung vụ tranh chấp, HĐTT phải xem xét hiệu lực của thỏa thuận trọng tài; thỏa thuận trọng tài có thể thực hiện được hay không và xem xét thẩm quyền của mình.
Bước 7. Thông báo tiến hành hoặc đình chỉ giải quyết tranh chấp
Trường hợp không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình, thỏa thuận trọng tài vô hiệu hoặc xác định rõ thỏa thuận trọng tài không thể thực hiện được thì HĐTT ra Quyết định đình chỉ việc giải quyết tranh chấp và thông báo ngay cho các bên biết.
Trong trường hợp vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì HĐTT tiến hành giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật về trọng tài và QTTT và tiến hành gửi Giấy triệu tập phiên họp.
Giấy triệu tập phiên họp giải quyết vụ tranh chấp đầu tiên phải được gửi cho các bên chậm nhất là 30 ngày trước ngày mở phiên họp, nếu các bên không có thoả thuận khác. Giấy triệu tập phiên họp giải quyết vụ tranh chấp tiếp theo, bao gồm cả giấy triệu tập cho phiên họp đầu tiên trong trường hợp phiên họp này đã bị hoãn không phải gửi cho các bên chậm nhất là 30 ngày trước ngày mở phiên họp, nếu các bên không có thỏa thuận khác.
Bước 8. Chuẩn bị và Tổ chức phiên họp
HĐTT tiến hành xác minh sự việc, thu thập chứng cứ, triệu tập người làm chứng, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và và hỗ trợ cho các bên thương lượng, hòa giải.
Phiên họp HĐTT có thể được tổ chức trực tuyến hoặc trực tiếp tại địa điểm do các bên thỏa thuận hoặc do HĐTT lựa chọn nếu các bên không có thỏa thuận. Phiên họp giải quyết vụ tranh chấp không công khai, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Việc tranh tụng tại phiên họp giải quyết vụ tranh chấp được tiến hành theo sự điều khiển của Chủ tịch HĐTT và theo trình tự quy định tại QTTT. Các bên có quyền mời người làm chứng, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình nhưng phải thông báo cho HĐTT trước ngày mở phiên họp giải quyết vụ tranh chấp.
Bước 9. Ra Phán quyết trọng tài
HĐTT ra Phán quyết trọng tài bằng cách biểu quyết theo nguyên tắc đa số. Trong trường hợp biểu quyết không đạt được đa số, thì Phán quyết trọng tài được lập theo ý kiến của Chủ tịch HĐTT. Phán quyết trọng tài được ban hành ngay tại phiên họp hoặc chậm nhất là 30 ngày, kể từ ngày kết thúc phiên họp cuối cùng.
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày ban hành phán quyết, HĐTT có thể sửa chữa, bổ sung theo yêu cầu của một trong các bên và HĐTT thấy rằng yêu cầu này là chính đáng.
Bước 10. Lưu hồ sơ
Phán quyết được gửi cho các bên đương sự, các cơ quan liên quan và lưu trữ tại VTIAC theo quy định của QTTT.
* Thương lượng, hoà giải
Tại bất kỳ thời điểm nào sau khi tố tụng trọng tài bắt đầu và trước khi ra phán quyết trọng tài, nếu các bên tự thương lượng và thỏa thuận chấm dứt việc giải quyết tranh chấp thì các bên có quyền yêu cầu HĐTT ra quyết định đình chỉ giải quyết tranh chấp. Các bên có thể tự hòa giải hoặc yêu cầu HĐTT tiến hành hòa giải. Trong trường hợp các bên thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết trong vụ tranh chấp thì HĐTT lập Biên bản hòa giải thành có chữ ký của các bên và xác nhận của các Trọng tài viên. HĐTT ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên. Quyết định này là chung thẩm và có giá trị thi hành như phán quyết trọng tài.
Các từ ngữ viết tắt trong bài viết:
“VTIAC”: Trung tâm trọng tài Thương mại và Đầu tư Việt Nam
“HĐTT”: Hội đồng trọng tài
“QTTT”: Quy tắc tố tụng trọng tài tại VTIAC
Ban thư ký VTIAC
<< Xem Thêm Tin tức - Sự kiện
Trung tâm trọng tài Thương mại và Đầu tư Việt Nam (VTIAC) là trung tâm trọng tài được thành lập theo pháp luật Việt Nam, là tổ chức phi chính phủ có chức năng giải quyết các tranh chấp bằng trọng tài thương mại và hòa giải thương mại. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp bằng tố tụng trọng tài tại VTIAC được thực hiện như sau:
Bước 1. Nộp đơn khởi kiện
Nguyên đơn gửi đơn khởi kiện và nộp phí trọng tài đến VTIAC, kèm theo Đơn khởi kiện phải có thỏa thuận trọng tài, bản chính hoặc bản sao các tài liệu có liên quan. Nội dung đơn khởi kiện gồm có: a. Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện; b. Tên, địa chỉ của các bên; c. Tên, địa chỉ của người làm chứng, nếu có; d. Tóm tắt nội dung vụ tranh chấp; đ. Cơ sở và chứng cứ khởi kiện, nếu có; e. Các yêu cầu cụ thể của nguyên đơn và giá trị vụ tranh chấp; g. Tên của người được nguyên đơn chọn làm Trọng tài viên từ Danh sách Trọng tài viên của VTIAC hoặc đề nghị Chủ tịch VTIAC chỉ định Trọng tài viên.
Bước 2. Thông báo Đơn khởi kiện
Trong trường hợp các bên không có thỏa thuận khác, trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày VTIAC nhận được Đơn khởi kiện của Nguyên đơn, các tài liệu kèm theo và chứng từ nộp phí trọng tài, VTIAC gửi cho Nguyên đơn Thông báo thụ lý vụ kiện. Đồng thời, VTIAC gửi cho Bị đơn Thông báo thụ lý vụ kiện, bản sao Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn, tên Trọng tài viên mà Nguyên đơn chọn hoặc Chủ tịch VTIAC chỉ định, Danh sách Trọng tài viên của VTIAC, QTTT và Biểu phí trọng tài của VTIAC. VTIAC cũng gửi cho Trọng tài viên của Nguyên đơn bản sao Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn.
Bước 3. Bị đơn gửi bản tự bảo vệ/Đơn kiện lại – Thành lập Hội đồng trọng tài
3.1. Bị đơn gửi bản tự bảo vệ/Đơn kiện lại nguyên đơn
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn do VTIAC gửi, Bị đơn phải gửi cho VTIAC Bản tự bảo vệ, VTIAC có thể gia hạn căn cứ vào tình tiết cụ thể của vụ việc nhưng không được quá 60 ngày kể từ ngày Bị đơn nhận được Đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo của Nguyên đơn do VTIAC gửi. Nội dung bản tự bảo vệ của bị đơn và các tài liệu kèm theo tuân thủ theo quy định tại QTTT.
Bị đơn có quyền kiện lại Nguyên đơn về những vấn đề có liên quan đến vụ tranh chấp. Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo phải được gửi cho VTIAC vào cùng thời điểm gửi Bản tự bảo vệ.
3.2. Thành lập Hội đồng trọng tài
* Nếu thỏa thuận trọng tài quy định HĐTT chỉ gồm 1 Trọng tài viên:
Trường hợp các bên thỏa thuận vụ tranh chấp do Trọng tài viên duy nhất giải quyết nhưng không thống nhất chọn được Trọng tài viên trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày bị đơn nhận được Đơn khởi kiện, thì trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày hết thời hạn này, Chủ tịch VTIAC sẽ chỉ định Trọng tài viên duy nhất.
* Nếu thỏa thuận trọng tài quy định HĐTT gồm 3 Trọng tài viên:
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được Đơn Khởi kiện của Nguyên đơn và các tài liệu kèm theo do VTIAC gửi đến, Bị đơn phải thông báo cho VTIAC biết tên của người được Bị đơn chọn làm Trọng tài viên từ Danh sách Trọng tài viên của VTIAC hoặc đề nghị Chủ tịch VTIAC chỉ định một Trọng tài viên. Nếu Bị đơn không chọn Trọng tài viên hoặc không đề nghị Chủ tịch VTIAC chỉ định Trọng tài viên, thì trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn quy định, Chủ tịch VTIAC chỉ định một Trọng tài viên cho Bị đơn.
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày Trọng tài viên của Bị đơn nhận được thông báo được chọn hoặc được chỉ định làm Trọng tài viên, Trọng tài viên của Bị đơn phải liên lạc với Trọng tài viên của Nguyên đơn để bầu trọng tài viên thứ ba làm Chủ tịch HĐTT và hai Trọng tài viên này phải thông báo cho VTIAC biết. Hết thời hạn 15 ngày quy định mà VTIAC không nhận được thông báo bầu Chủ tịch HĐTT hoặc thông báo về việc bầu Chủ tịch HĐTT không thực hiện được thì trong thời hạn 07 ngày làm việc tiếp theo Chủ tịch VTIAC chỉ định Chủ tịch HĐTT.
Bước 4. Thông báo cho Nguyên đơn và Trọng tài viên
Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày VTIAC nhận được Bản tự bảo vệ/ Đơn kiện lại nguyên đơn và các tài liệu kèm theo của Bị đơn, VTIAC gửi Bản tự bảo vệ/ Đơn kiện lại nguyên đơn và các tài liệu kèm theo của Bị đơn cho Nguyên đơn và các thành viên HĐTT. Thủ tục giải quyết Đơn kiện lại được tiến hành như thủ tục giải quyết Đơn khởi kiện của Nguyên đơn.
Bước 5. Nguyên đơn gửi bản tự bảo vệ
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo do VTIAC gửi, Nguyên đơn phải gửi cho VTIAC Bản tự bảo vệ của Nguyên đơn. Theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, thời hạn gửi Bản tự bảo vệ của Nguyên đơn có thể được VTIAC gia hạn căn cứ vào tình tiết cụ thể của vụ việc nhưng không được quá 60 ngày kể từ ngày Nguyên đơn nhận được Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo của Bị đơn do VTIAC gửi. Yêu cầu gia hạn phải được lập bằng văn bản và gửi cho VTIAC trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Nguyên đơn nhận được Đơn kiện lại và các tài liệu kèm theo của Bị đơn do VTIAC gửi.
Bước 6. Hội đồng trọng tài rà soát thỏa thuận trọng tài
Trước khi xem xét nội dung vụ tranh chấp, HĐTT phải xem xét hiệu lực của thỏa thuận trọng tài; thỏa thuận trọng tài có thể thực hiện được hay không và xem xét thẩm quyền của mình.
Bước 7. Thông báo tiến hành hoặc đình chỉ giải quyết tranh chấp
Trường hợp không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình, thỏa thuận trọng tài vô hiệu hoặc xác định rõ thỏa thuận trọng tài không thể thực hiện được thì HĐTT ra Quyết định đình chỉ việc giải quyết tranh chấp và thông báo ngay cho các bên biết.
Trong trường hợp vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì HĐTT tiến hành giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật về trọng tài và QTTT và tiến hành gửi Giấy triệu tập phiên họp.
Giấy triệu tập phiên họp giải quyết vụ tranh chấp đầu tiên phải được gửi cho các bên chậm nhất là 30 ngày trước ngày mở phiên họp, nếu các bên không có thoả thuận khác. Giấy triệu tập phiên họp giải quyết vụ tranh chấp tiếp theo, bao gồm cả giấy triệu tập cho phiên họp đầu tiên trong trường hợp phiên họp này đã bị hoãn không phải gửi cho các bên chậm nhất là 30 ngày trước ngày mở phiên họp, nếu các bên không có thỏa thuận khác.
Bước 8. Chuẩn bị và Tổ chức phiên họp
HĐTT tiến hành xác minh sự việc, thu thập chứng cứ, triệu tập người làm chứng, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và và hỗ trợ cho các bên thương lượng, hòa giải.
Phiên họp HĐTT có thể được tổ chức trực tuyến hoặc trực tiếp tại địa điểm do các bên thỏa thuận hoặc do HĐTT lựa chọn nếu các bên không có thỏa thuận. Phiên họp giải quyết vụ tranh chấp không công khai, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Việc tranh tụng tại phiên họp giải quyết vụ tranh chấp được tiến hành theo sự điều khiển của Chủ tịch HĐTT và theo trình tự quy định tại QTTT. Các bên có quyền mời người làm chứng, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình nhưng phải thông báo cho HĐTT trước ngày mở phiên họp giải quyết vụ tranh chấp.
Bước 9. Ra Phán quyết trọng tài
HĐTT ra Phán quyết trọng tài bằng cách biểu quyết theo nguyên tắc đa số. Trong trường hợp biểu quyết không đạt được đa số, thì Phán quyết trọng tài được lập theo ý kiến của Chủ tịch HĐTT. Phán quyết trọng tài được ban hành ngay tại phiên họp hoặc chậm nhất là 30 ngày, kể từ ngày kết thúc phiên họp cuối cùng.
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày ban hành phán quyết, HĐTT có thể sửa chữa, bổ sung theo yêu cầu của một trong các bên và HĐTT thấy rằng yêu cầu này là chính đáng.
Bước 10. Lưu hồ sơ
Phán quyết được gửi cho các bên đương sự, các cơ quan liên quan và lưu trữ tại VTIAC theo quy định của QTTT.
* Thương lượng, hoà giải
Tại bất kỳ thời điểm nào sau khi tố tụng trọng tài bắt đầu và trước khi ra phán quyết trọng tài, nếu các bên tự thương lượng và thỏa thuận chấm dứt việc giải quyết tranh chấp thì các bên có quyền yêu cầu HĐTT ra quyết định đình chỉ giải quyết tranh chấp. Các bên có thể tự hòa giải hoặc yêu cầu HĐTT tiến hành hòa giải. Trong trường hợp các bên thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết trong vụ tranh chấp thì HĐTT lập Biên bản hòa giải thành có chữ ký của các bên và xác nhận của các Trọng tài viên. HĐTT ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên. Quyết định này là chung thẩm và có giá trị thi hành như phán quyết trọng tài.
Các từ ngữ viết tắt trong bài viết:
“VTIAC”: Trung tâm trọng tài Thương mại và Đầu tư Việt Nam
“HĐTT”: Hội đồng trọng tài
“QTTT”: Quy tắc tố tụng trọng tài tại VTIAC
Ban thư ký VTIAC
